Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.
Əl və ayaqlarda keyləşmə (qarışqalanma), adətən sinir sıxılmaları, diabet, B12 vitamini çatışmazlığı, qan dövranı pozğunluqları və ya nevroloji xəstəliklər kimi səbəblərdən yaranır. Keyləşmə hissi müvəqqəti ola biləcəyi kimi, xroniki bir xəstəliyin əlaməti də ola bilər.
Xüsusilə uzun sürən və ya gecə yuxuda hiss edilən keyləşmə, neyropatiya kimi ciddi sinir pozğunluqlarına işarə edə bilər. Müalicə əsas səbəbə görə təyin olunur; vəziyyətin dəyişdirilməsi, fizioterapiya, vitamin əlavələri və tibbi müdaxilə tələb oluna bilər. Davamlı olaraq keyləşmə hissi yaşayırsınızsa, mütləq bir nevroloqa müraciət etməlisiniz.
Əl və ayaq keyləşməsi, sinirlərin qıcıqlanması və ya zədələnməsi nəticəsində yaranan, adətən “iynə batması” və ya “elektriklənmə” şəklində hiss edilən anormal bir duyğudur.
Bu vəziyyət qısamüddətli ola biləcəyi kimi, ciddi bir xəstəliyin əlaməti olaraq da ortaya çıxa bilər. Keyləşmə hissi, sinir ötürücülüyünün pozulduğu və ya təzyiqə məruz qaldığı bölgələrdə daha intensiv hiss edilir.
Əl və ayaqlarda keyləşmə bir çox fərqli səbəbdən qaynaqlana bilər. Bu vəziyyətlər müvəqqəti ola biləcəyi kimi, xroniki və müalicə tələb edən xəstəliklərin də əlaməti ola bilər.
Əl və ayaqlarda keyləşmənin səbəbləri bunlardır:
B12 vitamini çatışmazlığı
Sinir sıxılmaları
Böyrək çatışmazlığı
Spirtli içki istifadəsi
Xroniki qaraciyər xəstəlikləri
İnsult (iflic)
Onurğa beyni və ya sinir şişləri
İnfeksiyalar (məsələn, kəmərləyici dəmrov)
Autoimmun xəstəliklər (məsələn, MS – Dağınıq skleroz)
Qan dövranı pozğunluqları
Dərmanların yan təsirləri
Əl keyləşməsi, sinirlərin təzyiq altında qalması, zədələnməsi və ya qan dövranı problemləri kimi müxtəlif səbəblərdən ortaya çıxa bilər. Adətən müvəqqəti və zərərsiz olsa da, bəzi hallarda ciddi sinir və ya damar xəstəliklərinin əlaməti ola bilər.
Xüsusilə təkrarlanan və ya uzun sürən keyləşmələr, altdan yatan sistemik bir sağlamlıq probleminə işarə edə bilər.
Əl keyləşməsinin səbəbləri bunlardır:
Sinir sıxılmaları (məsələn, karpal tunel sindromu)
Boyun yırtığı və ya servikal (boyun) onurğa problemləri
Diabet kimi sinir zədələnməsinə yol açan xroniki xəstəliklər
Vitamin çatışmazlıqları, xüsusilə B12 vitamini çatışmazlığı
Dağınıq skleroz (MS) kimi sinir sistemi xəstəlikləri
Reyno xəstəliyi (soyuqda damarların daralması)
Həddindən artıq spirtli içki istifadəsi və buna bağlı periferik neyropatiya
Uzun müddət eyni vəziyyətdə qalmaq, məsələn, yatarkən əlin üstündə uzanmaq
Ayaqda keyləşmə, adətən sinirlərin təsirlənməsi nəticəsində yaranır və çox vaxt qan dövranı pozğunluqları ilə birlikdə müşahidə olunur. Uzun müddət ayaq üstə qalmaq, yanlış ayaqqabı seçimi və ya sinir zədələnmələri kimi səbəblərdən inkişaf edə bilər.
Bəzən də keyləşmə, altdan yatan sistemik bir xəstəliyin ilk əlaməti ola bilər. Davamlı təkrarlanan keyləşmələrə laqeyd yanaşılmamalı və müayinə edilməlidir.
Ayaq keyləşməsinin səbəbləri bunlardır:
Periferik neyropatiya (xüsusilə diabetə bağlı)
Bel yırtığı və oturaq sinirinin (siyatik) sıxılması
Vitamin çatışmazlıqları, xüsusilə B12, B1 və E vitamini
Tarsal tunel sindromu kimi sinir sıxılmaları
Damar xəstəlikləri, xüsusilə periferik arteriya xəstəliyi
Spirtli içki istifadəsi və toksinlərə məruz qalma
MS və ya digər nevroloji xəstəliklər
Həddindən artıq idman və ya travma sonrası sinir zədələnməsi
Müvəqqəti keyləşmələr adətən zərərsizdir; lakin tez-tez təkrarlanan, proqressivləşən və ya güc itkisi ilə müşayiət olunan hallarda nevroloji müayinə tələb olunur. Bir sıra qan testləri, EMQ (elektromioqrafiya) deyilən sinir və əzələlərin işini və pozğunluğunu qiymətləndirən test edilə bilər.
Bu testlərlə diaqnoz böyük ölçüdə dəqiqləşir və müalicə planı hazırlanır. Müalicə çox vaxt səbəbə yönəlik olur. Yəni şikayətlər bir xəstəliyin nəticəsində ortaya çıxmışsa, həmin xəstəliyin müalicəsi aparılır.
Əldə və ayaqda keyləşmə, immun sisteminin normaldan kənar işləməsi nəticəsində yaranıbsa, bu vəziyyət tənzimlənir. Bir maddənin çatışmazlığı nəticəsində əl və ayaqda keyləşmə yaranıbsa, bu maddənin bərpası məqsədilə müalicə tətbiq olunur.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.